TIZ AM 600

Motocykl TIZ AM-600, radziecka kopia brytyjskiego BSA. Wyposażony w czterosuwowy jednocylindrowy dolnozaworowy silnik o pojemności 595 cm3 i mocy 16,5 KM. Produkowany w latach 1936-1943 przez TIZ w Taganrogu, a potem w Tiumeni, gdzie zakład przeniesiono w czasie wojny.

"Zakłady w Taganrogu otrzymały zlecenie podjęcia produkcji motocykla na bazie angielskiego BSA-600 Sloper - wprawdzie nie najnowocześniejszej, ale za to wypróbowanej konstrukcji. Grupa specjalistów z TIZu (Taganrogskij Instrumentalnyj Zawod Nr 65 im. Stalina) pod kierownictwem J.W.Kogana, przy udziale inżynierów z Moskwy i Charkowa, opracowała w r. 1935 dokumentację motocykla, który otrzymał symbol TIZ-AM-600. W r. 1936 rozpoczęła się seryjna produkcja motocykla, z przeznaczeniem dla Armii Czerwonej i NKWD. Pięć pierwszych egzemplarzy doświadczalnych zbudowano w pierwszej połowie 1936 r, a w maju model ten (oznaczony w dokumentacji zakładowej symbolem TIZ-1) został zatwierdzony do produkcji seryjnej. Zmiany w stosunku do konstrukcji brytyjskiej polegały przede wszystkim na wzmocnieniu ramy motocykla i dostosowaniu go do rosyjskich bezdroży. Np. górny trójkąt ramy, w motocyklu BSA odlewany w całości, w TIZ-ie składał się z dwóch rur i dwóch odlewanych węzłów łączących. Zastosowano też "niemiecki" układ klamek kierownicy (...) W zakładach w Taganrogu opracowywano też inne konstrukcje, głównie eksperymentalne motocykle sportowe. Wiosną 1941 r. zmontowano prototyp TIZ-500, bazujący również na modelu brytyjskim - BSA-500. Dalsze prace przerwał jednak wybuch wojny. Zakłady ewakuowano do Tiumeni, gdzie zostały przemianowane na Tiumeńskie Zakłady Motocyklowe (TMZ). Wznowiono tam produkcję TIZ-AM-600 w oparciu o podzespoły wywiezione z Taganrogu. We wrześniu 1942 r. zmontowano 30 motocykli. Do listopada 1943 r. powstało ich 614, lecz wtedy zapas części wyczerpał się i produkcję zakończono. W 1943 r. całe wyposażenie zakładu wraz z grupą zatrudnionych tam specjalistów przeniesiono do Gorkowskich Zakładów Motocyklowych (GMZ)." (z www.kolyaska.pl)

Motocykle TIZ na paradzie wojskowej. Zdjęcie z kolyaska.pl