Zehnder Motor model Grand Prix, chłodzony wodą szwajcarski silnik z roku 1923.
Zehnder to szwajcarska firma założona w 1895 w Gränichen przez Jakoba Zehndera. Początkowo był to warsztat, gdzie naprawiano, a także sprzedawano, wszelkie urządzenia mechaniczne: maszyny do szycia i do pisania, pralki, rowery i motocykle. W 1912 firmę przemianowano na J. Zehnder & Sohns. W czasie pierwszej wojny światowej "Zehnder i synowie" zajęli się produkcją amunicji. Koniec wojny oznaczał załamanie rynku; musieli zmniejszyć zatrudnienie ze 118 osób do zaledwie 25. Bracia Zehnder pilnie potrzebowali nowego produktu. Ich wybór padł na silnik dwusuwowy o pojemności 110 cm3 opracowany w latach 1920-1921 przez niemieckiego konstruktora, Fritza Gockerella. Gockerell, inżynier z Monachium znany też jako Cockerell (tego nazwiska używał do podpisywania swych patentów) w 1923 roku sprzedał licencję szwajcarskiej firmie, lecz sam również wdrożył produkcję. Jego silnik doczepny do rowerów można było kupić w Niemczech pod nazwą Cockerell. Wersja niemiecka i szwajcarska nie były takie same: silnik Cockerell był chłodzony powietrzem, silnik Zehnder - wodą.
Silnik skonstruowany przez Fritza Gockerella
Bracia Zehnder również sprzedawali silniki doczepne, lecz był to tylko margines ich działalności. Przede wszystkim produkowali całe pojazdy, lekkie motocykle z napędem pasowym zwane Zehnderli ("mały Zehnder"). Szczególną ich cechą było położenie baku: nisko, tuż nad silnikiem, nie na ramie jak w większości innych motocykli. Pozwoliło to obniżyć środek ciężkości pojazdu i zwiększyć jego stabliność.
Motocykl Zehnderli. Zdjęcie z www.zehnderli-systems.com
Wkrótce opracowano wersję sportową i od roku 1925 Zehnderli zaczął odnosić liczne sukcesy w klasie 125 cm. Motocykl miał dobrą renomę i w swym najlepszym roku bracia Zehnder opanowali ok. 10% szwajcarskiego rynku motocyklowego. W ofercie był też Zehnderli 148 cm3, a w 1927 pojawił się model 225 cm3. Ten ostatni nie sprzedawał się dobrze z powodu usterek konstrukcji. Firma popadła w kłopoty finansowe i w 1930 pod naciskiem dłużników zaprzestała produkcji motocykli. Jako Maschinenfabrik Gränichen AG wznowiła działalność w zakresie produkcji chłodnic, ale na rynek motocyklowy już nie powróciła. Motocykle Zehnderli można było jeszcze kupić na początku lat 30-tych, były to już jednak tylko resztki z poprzedniej dekady. Szwajcarska firma działa do dziś, posługując się nazwą Zehnder Group AG.
Zehnderli damka