Niemen 100

Niemen R 100 pedałowy, z silnikiem Fichtel & Sachs 98cm³. Motocykl przeszedł renowację (więcej informacji). Malowanie odtworzono na podstawie zachowanych resztek lakieru. Co ciekawe, na silniku w kilku miejscach zachowały się nabite wojskowe orzełki, pojazd prawdopodobnie był używany w armii.

Produkcję tych motorowerów rozpoczęto w kresowej wytwórni w 1936; o dwa lata wcześniej pojawiły się zmotoryzowane jednoślady z silnikami Sachs 75cm³, budowane w oparciu o ramy rowerowe, pozbawione amortyzacji. "Setki", w odróżnieniu od "siedemdziesiątek piątek" miały amortyzowane przednie koło oraz oświetlenie postojowe zasilane suchą baterią. Jedne i drugie sprzedawano w wersji męskiej i damskiej (z obniżoną ramą).

"W roku 1894 rodzina Starowolskich założyła w Grodnie fabrykę wyrobów metalowych Niewielki zakład prosperował nie najgorzej i w drugiej połowie lat trzydziestych rozbudowano go znacznie zatrudniając około 100 pracowników. Produkowano wówczas rowery (w 1936 r. - 10 tysięcy) i ich części oraz maszyny do szycia. Powiększenie potencjału wytwórczego (jak również wzrost zainteresowania nabywców silnikowymi pojazdami jednośladowymi) pozwoliło właścicielom przedsiębiorstwa (Nochim Starowolski, inż. Łazarz Starowolski i mgr Izaak Piwowarski) na zwiększenie asortymentu wyrobów. Do produkcji wprowadzono wówczas podwozia motorowerowe i motocyklowe, co uwidoczniło się także w nazwie zakładu - Kresowa Wytwórnia Rowerów i Motocykli „Niemen". Istnieją przypuszczenia, że pierwsze motocykle tej marki - z importowanymi silnikami - ukazały się na rynku już w 1936 roku (podobno 100 szt.), lecz całkowitą pewność można mieć dopiero odnośnie produkcji z roku 1938, w którym zbudowano 166 pojazdów. Były to lekkie motocykle z pojedynczą ramą wykonaną z rur stalowych konstrukcyjnych i zawieszeniem przednim z widelcem trapezowym tłoczonym z blach stalowej, resorowanym - jak większość konstrukcji tej klasy - centralną sprężyną." z artykułu Jana Tarczyńskiego

W roku 1938 i 1939 pojawiły się motocykle Niemen DV z silnikami Villiersa: 98 cm³, 125 cm³ i 150 cm³, oraz typ DS (bez pedałów) z silnikiem Sachs 98. Ze względu na ulgi podatkowe "setki" cieszyły się największą popularnością. Firma miała swe przedstawicielstwa handlowe w Warszawie i Krakowie, jak również liczne punkty sprzedaży na Kresach, gdzie miała wyrobioną renomę jako producent solidnych pojazdów, odpowiednich na złe drogi. Motocykle Niemen były na ogół jednoosobowe, lecz można było zamontować dodatkowe siodełko dla pasażera. Kresowa wytwórnia stosowała polskie opony ze Stomilu, silniki zaś i osprzęt elektryczny importowała z Niemiec i Wielkiej Brytanii. Dokładna liczba motocykli Niemen nie jest znana; prawdopodobnie nie powstało ich więcej niż 500 sztuk. Patrz też: rower Niemen, rower Wilja oraz Fabryka Starowolskich.